Remco Dikken ( 1981) tekent en schildert al jaren. Elke dag. Geen hemelbestormende visioenen. Dikken is een man van weinig woorden. Hij werkt graag klein. Op kleine formaten en met kleine onderwerpen.
Een voetbalveldje, danseresje, een kraai, een wandelingetje met de hond. Soms ook een mannetje dat uit een andere tijd weggelopen lijkt te zijn. Oude foto’s en plaatjes uit het verleden zijn een belangrijke inspiratiebron. Niet om de geschiedenis zelf, wel om eindeloos naar te kijken. Totdat er zich één enkel beeld uit losweekt.
Losstaande figuren en beelden spelen de hoofdrol. Ontdaan van iedere context, is het alsof je door een patrijspoort naar een krachtig verstild tafereel kijkt. De wereld in een regendruppel.
Babbelstuk
Op zich hebben de beelden en schilderingen van Dikken weinig met elkaar te maken. Wat hen verbindt zijn de ongedwongen tekenachtige lijn- en penseelvoering, het gelaagde kleurgebruik, hun intimiteit en heldere zeggingskracht. Dikken versterkt dat door de manier waarop hij zijn intieme schilderingen in een tentoonstelling als een 18e eeuws “babbelstuk” ensceneert. Een klein, informeel groepsportret van “kleine luiden” die in een ongedwongen huiselijk sfeer iets gewoons met elkaar doen: theedrinken, een spelletje spelen, musiceren. En dan ontspint zich vanuit het “kleine’, persoonlijke en huiselijke perspectief, als vanzelf de verbinding met de grote verhalen van nu, vroeger, straks en later
Let Geerling,
kunsthistoricus/ curator
Toespraak bij de opening van expositie ‘It has been a while’ van Remco Dikken door Reyn van der Lugt
Locatie: Koornmarktspoort, Kampen
Datum: 16 november 2014, 16.00 uur
Dames en heren, beste Remco en Udona
Het is een eer en een voorrecht om vandaag deze tentoonstelling van Remco Dikken te mogen openen. In de eerste plaats natuurlijk vanwege de kwaliteiten die ik zie in het werk van Remco, maar ook vanwege dit bijzondere tentoonstellingsgebouw De Koornmarktspoort.
Ik moet u eerlijk bekennen dat ik nog niet eerder in de Koornmarktspoort was geweest, hoewel ik Kampen toch regelmatig heb bezocht en daarbij het Stedelijk Museum nooit heb overgeslagen. Vaak is voor mij dit museum juist de aanleiding om Kampen te bezoeken.
Ik wist echter niet dat er zich zo dichtbij nog een unieke tentoonstellingsplek in Kampen bevond.
Uniek door de geschiedenis van het gebouw, uniek door de indrukwekkende beeldengalerij op de verdieping hierboven (die u dadelijk ook gaat zien). En ook uniek door de specifieke ruimtes met zijn karakteristieke kleuren en vormen.
Daar waar wij gewend zijn om hedendaagse kunst te zien in witte rechthoekige zalen, moet de kunstenaar hier een verhouding aangaan met roodgekleurde, ruw gevormde en soms rondlopende wanden waaraan het ook nog eens moeilijk is werk te bevestigen.
Niettemin is Remco er goed in geslaagd de intimiteit van zijn werk tot uitdrukking te laten komen in deze uiteenlopende tentoonstellingszalen.
Ik ken Remco als een gedreven kunstenaar, een man van weinig woorden, maar van sterke beelden.
Sterk, niet in de zin van groot of opvallend, maar sterk in de zin van kracht en eenvoud.
Met ogenschijnlijk gemak weet hij met een eenvoudige lijnvoering of penseelvoering een krachtige verbeelding weer te geven. De zo ontstane werken gaan niet over wereldschokkende gebeurtenissen of maatschappijkritische standpunten. Nee, bij Remco gaat het over alledaagse zaken in verstilde taferelen; een wandeling met zijn hond, een fietstochtje, observaties van zijn vrouw en dochter, een vakantie, elementen uit het landschap, dieren en recentelijk duikers en schepen.
Vaak zijn de tekeningen en schilderijen van Remco figuratieve voorstellingen, alhoewel door Remco’s techniek de figuratie soms ook overgaat in abstracte vormen, of beter kan ik spreken over abstracte lagen. Met zijn specifieke techniek om papierlagen met verf af te drukken of te wrijven over een eerder gemaakte tekening of schilderij, ontstaat die prachtige gelaagdheid in zijn werk. Het lijkt soms of je twee kunstwerken tegelijk ziet op het doek of papier.
Een andere constante in Remco’s werk is zijn kleurgebruik; hij gebruikt een specifieke blauw/anthraciete kleur verf als ondergrond van zijn werk, waar vervolgens andere kleuren aan worden toegevoegd. Als je door je oogharen kijkt, lijkt het haast of alles in zwart-wit gemaakt is, kijk je langer dan gaan andere kleuren ook een rol spelen.
Vaak ook laat Remco zich leiden door afbeeldingen in geschiedenisboeken, die van voor 1945 moeten zijn; niet om de geschiedenis na te schilderen of te interpreteren. Nee, louter omdat hij zich door die geschiedenisplaatjes geïnspireerd weet.
In de ronde torenzaal hierboven vindt u daarvan een prachtig voorbeeld. Het zijn uiteenlopende voorstellingen; een bokser, een meisje, een sultan, een bartafereel, een wandelaar bij een vijver, etc. In principe hebben deze afbeeldingen niets met elkaar te maken, maar door hun kleurgebruik, afmetingen en heldere zeggingskracht weet Remco deze diverse beelden toch te verbinden tot één verhaal. Terwijl hij vervolgens de kijker uitdaagt daarin ook weer diens eigen, soms andere verhaal te zien.
Ik ken van deze kunstenaar prachtige series van tientallen tekeningen, soms tot zeventig of tachtig stuks toe, die via een speciale ordening een groter verhaal vertellen. Eerder noemde ik al de beperking van deze wanden (ondanks de schoonheid van het gebouw) en daarom konden deze stripverhaal-achtige series tekeningen van Remco hier niet getoond worden. Een variant daarop is gelukkig wel aanwezig in de vorm van een video; in feite een animatiefilm gebaseerd op tientallen tekeningen van zijn hond, al gemaakt in zijn studietijd op de kunstacademie.
In het verlengde daarvan is Remco door gegaan met videowerken; in tegenstelling tot in zijn schilderijen of tekeningen wordt hierin wél de werkelijkheid vastgelegd, maar op een vervreemdende wijze. Een speelgoedbootje op de schildervloer van zijn atelier. Of een eindeloos herhalende saaie autorit over een tweebaansweg met als enige afleiding de verkeersborden. Die alledaagsheid en eentonigheid legde hij vast op film, gewoon met zijn mobiele telefoon, maar door deze te projecteren op een geraamd schildersdoek, wordt het een metafoor voor de werkelijke bedoelingen van deze kunstenaar.
Het is niet gepast om bij een kunstenaar die pas zeven jaar aan het werk is nadat hij in 2007 van de Academie kwam, te spreken over een oeuvre tentoonstelling. Niettemin is deze expositie het grootste overzicht van Remco’s werk tot nu toe.
De titel van deze tentoonstelling ‘It has been a while’ verraadt ook de bijzondere relatie die Remco heeft met Kampen.
It has been a while/ het is een tijd geleden dat hij Kampen verliet waar zijn kunstenaarsleven begon met de studie aan de Academie Constantijn Huygens. Hij studeerde hier van 2002 tot 2005 toen hij besloot zijn opleiding te voltooien aan de AKI-ArtEZ academie in Enschede. Alhoewel Remco nooit in Kampen woonde, (hij reisde dagelijks op en neer tussen Kampen en Hengelo) voelt het nu ongetwijfeld toch als even thuis komen in de stad die aan de basis ligt van je kunstenaarsleven.
Remco, ik wens je heel veel succes met deze prachtige tentoonstelling en u, dames en heren, wens ik een genoeglijke middag bij het bekijken van alle werken.
En hierbij verklaar ik de tentoonstelling It has been a while voor geopend!!